Vaak zijn partijen heel enthousiast tijdens het onderhandelen over het sluiten van een overeenkomst. Alles is geweldig, de blik is gericht op kansen en mogelijkheden en een glorieuze samenwerking. Toch is het goed om in zo’n beginfase een pas op de plaats te maken en even stil te staan bij mogelijk beren op de weg. Natuurlijk kun je niet alles van de toekomst overzien, maar wees kritisch en bespreek die beren die ergens vanuit een onderbuikgevoel omhoog proberen te kruipen.
Voorwaardelijke overeenkomst
Zijn de beren heel groot en kunnen ze een echte kink in de kabel geven, dan betekent dat niet automatisch dat je de onderhandelingen maar helemaal moet laten zitten. Je kunt immers een voorwaardelijke overeenkomst sluiten. Mocht datgene waar je het meest bang voor bent in de toekomst, toch gebeuren, dan geeft een ontbindende voorwaarde je de mogelijkheid om onder de overeenkomst uit te komen.
Ontbindende voorwaarde
Een veelvoorkomend voorbeeld van een ontbindende voorwaarde zie je bijvoorbeeld bij de aankoop van een huis. Komt de financiering niet rond, dan kan de overeenkomst worden ontbonden. Het is dan alsof de overeenkomst ophoudt te bestaan.
Opschortende voorwaarde
Naast ontbindende voorwaarden, bestaan er ook opschortende voorwaarden. Die werken net iets anders. Totdat de opschortende voorwaarde is vervuld, gaat de overeenkomst nog niet in. Denk bijvoorbeeld aan het sluiten van een huurovereenkomst voor een woning die nog gebouwd moet worden. Een logische opschortende voorwaarde is dan, dat de huur pas ingaat, zodra de woning is opgeleverd. Wordt de opschortende voorwaarde niet vervuld, dan ontstaat er nooit een overeenkomst.
Kies de juiste voorwaarde
Hoewel de ontbindende en opschortende voorwaarde veel op elkaar lijken, kan het in de praktijk een groot verschil maken welk soort voorwaarde je in welke situatie gebruikt. Alleen bij het maken van een opschortende voorwaarde is de overeenkomst nog niet definitief gesloten. Bij een ontbindende voorwaarde moet je een extra stap zetten: Je moet ontbinden. Doe je dat niet, dan zit je gewoon aan de overeenkomst vast.
Duidelijke formulering
Daarnaast is het cruciaal dat de voorwaarde duidelijk geformuleerd is. Kan de voorwaarde namelijk op meerdere manieren worden uitgelegd, dan geeft dat alleen maar een welles-nietes discussie en staan de eerst zo enthousiaste partijen ineens lijnrecht tegenover elkaar. Zie bijvoorbeeld de uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 13 februari 2018, ECLI:NL:GHARL:2018:1376. Daarin was onder andere de vraag wat ‘langjarig’ was in de ontbindende voorwaarde “dat op de huidige bedrijfslocatie langjarig het Chinees Indische restaurant kan worden voortgezet”. Bedoel je tenminste voor een periode van 10 jaar vanaf datum X, schrijf dat dan gewoon op!
Neem in de onderhandelingsfase dus de tijd om goed na te denken over de noodzaak, soort en inhoud van een voorwaarde, dan voorkom je mogelijk een ellenlange procedure bij de rechter.